فشفشه یا به اصطلاح انگلیسی ( Sparklers )  یکی از لوازم آتش‌ بازی است بخصوص در مراسم چهارشنبه‌ سوری و میهمانی‌ های تولد و جشن‌های کوچک‌تر به‌کار می‌رود.عملکرد فشفشه این است که هنگام سوختن و پرتاب‌کردن جرقه از خود، نوری زیبا می‌پراکنَد.صدای فش‌فش‌مانند می‌دهد که بر این اساس نام‌گذاری شده‌است.

عناوین مقاله

نمایش های رنگارنگ و انفجاری که توسط آتش بازی ها ساخته می شود، نتیجه چندین واکنش شیمیایی مختلف است. انواع مختلفی از آتش بازی وجود دارد. یکی از رایج ترین انواع آتش بازی های تجاری که اغلب در آتش بازی های عمومی و جشن تولد و…استفاده می شود فشفشه است.

پیشینه کشف و استفاده از فشفشه

تاریخچه دقیق کشف فشفشه مشخص نیست، اما به طور کلی به چین باستان در حدود 2000 سال پیش نسبت داده می‌شود.در آن زمان، چینی‌ها از موادی مانند بامبو و نی برای ساخت لوله‌های ساده‌ای استفاده می‌کردند که با باروت پر می‌شدند. با سوزاندن باروت، صدای انفجاری و جرقه‌های درخشانی ایجاد می‌شد که برای جشن‌ها و مراسم مذهبی استفاده می‌شد.

به مرور زمان، این لوله‌های ساده تکامل پیدا کردند و مواد جدیدی مانند گوگرد، نیترات پتاسیم و فلزات مختلف به ترکیب آنها اضافه شد. این امر باعث ایجاد تنوع در رنگ و نوع انفجار فشفشه‌ها شد.

تاریخچه استفاده از فشفشه به بیش از 2000 سال پیش باز می‌گردد. اولین شواهد استفاده از فشفشه در چین باستان یافت شده است. چینی‌ها از فشفشه برای ترساندن ارواح شیطانی و جشن سال نو استفاده می‌کردند.فناوری فشفشه در طول قرن‌ها به تدریج تکامل یافت. در قرن 13، مارکوپولو فشفشه را به اروپا معرفی کرد. اروپایی‌ها از فشفشه برای جشن‌های مذهبی و رویدادهای سلطنتی استفاده می‌کردند.

در قرن 19، فشفشه به طور فزاینده‌ای محبوب شد. فشفشه‌ها در نمایش‌های عمومی و جشن‌های ملی استفاده می‌شدند. در اواخر قرن 19، فشفشه‌ها به یک کالای تجاری تبدیل شدند و به طور گسترده در دسترس عموم قرار گرفتند.امروزه، فشفشه در سراسر جهان در جشن‌ها و رویدادهای مختلف استفاده می‌شود. فشفشه‌ها به نمادی از شادی و هیجان تبدیل شده‌اند.

چین آتش بازی

در اینجا چند نمونه از استفاده‌های تاریخی از فشفشه آورده شده است:

  • در چین باستان، فشفشه برای ترساندن ارواح شیطانی و جشن سال نو استفاده می‌شد.
  • در قرون وسطی، اروپایی‌ها از فشفشه برای جشن‌های مذهبی و رویدادهای سلطنتی استفاده می‌کردند.
  • در قرن 19، فشفشه‌ها در نمایش‌های عمومی و جشن‌های ملی استفاده می‌شدند.
  • امروزه، فشفشه در سراسر جهان در جشن‌ها و رویدادهای مختلف استفاده می‌شود.

فشفشه‌ها در طول تاریخ نقش مهمی در فرهنگ‌های مختلف داشته‌اند. فشفشه‌ها نمادی از شادی، هیجان و جشن هستند.

اجزای ساخت لوازم آتش بازی(فشفشه)

ساخت فشفشه و مواد آتش‌بازی می تواند خطرناک باشد و باید فقط توسط افراد باتجربه و با احتیاط کامل انجام شود.در هر حال هر ماده آتش بازی از شش جز اصلی تشکیل شده است که هر کدام وظایف مشخصی در فرآیند آتش بازی دارند:

#1سوخت و ایجاد نور:ماده‌ای که با تولید حرارت، باعث سوختن و ایجاد نور می‌شود. باروت و آمونیوم نیترات از رایج‌ترین مواد سوختی در fireworksهستند.

#2جرقه: برای ایجاد جرقه، پودر صنعتی آهن به ترکیب اضافه می‌شود.

#3رنگ شعله: فلزات مختلف هنگام سوختن، رنگ‌های متفاوتی ایجاد می‌کنند. برای مثال:

#4خنثی کننده:مواد شیمیایی مانند آمونیوم نیترات که برای سوختن استفاده می‌شوند، خاصیت اسیدی دارند. برای خنثی کردن اسید، از مواد قلیایی(باز) قوی استفاده می‌شود. این خنثی کننده‌ها در مواقع اضطراری برای جلوگیری از حوادث نیز کاربرد دارند.

#5چسب:چسب برای اتصال اجزای مختلف fireworks، مانند سوخت و اکسید کننده، به یکدیگر و به سیم استفاده می‌شود. دکسترین از رایج‌ترین چسب‌ها در ساخت fireworksاست.چون هم سوخت و هم اکسید کننده ها شکل خمیر مانندی دارن چسب یا اتصال دهنده این اطمینان رو میده که اونا به هم و به سیم میچسبن.البته هر سه جزء با مقداری آب مخلوط میشن تا خمیر صاف بشه و به راحتی روی سیم قابل استفاده باشه.

#6فلز نگهدارنده:فلز نگهدارنده، ساختاری را برای fireworksفراهم می‌کند و از آن در برابر خم شدن و شکستن محافظت می‌کند.

در ساخت لوازم آتش بازی باید موادی بکار برده شود که تحمل حرارت بالا را داشته باشد و به راحتی نسوزه. سیم های فولادی که برای این محصولات مورد استفاده قرار میگیرن از فولاد هستن و معمولا ترکیب مواد آتش زا بر روی اون قرار میگیره. معمولا به دلیل حرارت بالایی که فشفشه ها دارن فولاد رو انتخاب می کنن. یه نمونه ش دسته ی فشفشه هست.

فشفشه رنگی

چهار مورد از متداول ترین رنگهایی  که روی جرقه ها استفاده میشن عبارتند از:

  • آلومینیوم و منیزیم که درخشش زرد و سفید روشن دارن
  • آهن که درخشش قرمزی داره
  • تیتانیوم که درخشش نقره ای و سفیده داره
  • فروتیتانیوم که دارای درخشش طلاییه

    درضمن میشه مواد شیمیایی دیگه ای به این سوخت اضافه بشه تا طیف رنگی دیگه ای بهش بده.
    مثلاً نمک های خاصی که می تونن سبز، قرمز و آبی متفاوتی ایجاد کنن.

بعضی از فشفشه‌ها که از گَرد فلز منیزیم ساخته می‌شوند، در طی سوختنِ فلز منیزیم به‌دست می‌آیند

مراحل ساخت فشفشه

ابتدا مواد لازم را جمع آوری کنید. شما به موادی مانند سوخت، اکسید کننده، چسب و مواد رنگی نیاز خواهید داشت.یک محل کار امن را انتخاب کنید. محل کار شما باید تهویه مناسب داشته باشد و از مواد قابل اشتعال دور باشد.

از سیم های فولادی برای تولید استفاده کنید.سیم ها را در یک آکاردئونی (ویبره کردن دستگاه و منظم در آوردن آنها) قرار دهید.بوریک اسید (خنثی کننده) و باریم نیترات (اکسید کننده و کمک کردن برای سوختن فشفشه) و آب و cornstarch (آبفای نقش چسب) + براده آهن (رنگ طلایی سوختن) با هم ترکیب کنید.

سپس یک نفر با یک پوشش محافظتی وارد اتاق شده که پودر آلومینیوم که به شدت فرار هست رو به اون اضافه می کند.زمانی که پودر حالت آبکی (دوغاب slurry) پیدا کرد، تقریباً بدون ضرر خواهد شد و نیاز چندانی به محافظت ندارد.

در این زمان یک استخر ایجاد می شود که میله هایی که قبلاً سرد شده بودند را داخل این استخر مواد می کنیم و بیرون می آوریم.مجددا پوشش داده میشوند و قطرشان دوبرابر میشوند.در این مرحله زمان خشک کردن آنها در یک وان است.در آخر کار فشفشه ها را تست می‌کنیم. فشفشه ها یک هفته در بیرون می‌مانند و بعد بسته بندی میشوند.

فشفشه1

بسته بندی و نگهداری فشفشه

حتما فشفشه ها را در یک ظرف محکم و ضد آب نگهداری کنید.ظرف را در مکانی خنک، خشک و دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید و باید ظرف را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.

فشفشه ها را در جیب یا کیف خود حمل نکنید.مواد آتش زا مانند فشفشه را هرگز در مکان های گرم یا مرطوب نگهداری نکنید.مراقب باشید فشفشه ها را در نزدیکی مواد قابل اشتعال نگهداری نکنید.حتما فشفشه های آسیب دیده یا معیوب را دور بیندازید.

حقایقی جالب در مورد فشفشه

  1. بزرگترین نمایش آتش‌بازی جهان در سال 2014 در دبی برگزار شد. این نمایش شامل بیش از 500000 فشفشه بود.
  2. کوچکترین فشفشه جهان در ژاپن ساخته شده است. این فشفشه فقط 0.1 میلی متر قطر دارد.
  3. اولین فشفشه‌ها از باروت و گوگرد ساخته می‌شدند.
  4. امروزه، فشفشه‌ها از مواد شیمیایی مختلفی از جمله فلزات، نمک‌ها و رنگدانه‌ها ساخته می‌شوند.

فشفشه‌ها یک اختراع باستانی با تاریخچه‌ای غنی و جذاب هستند. فشفشه‌ها نمادی از شادی، هیجان و جشن هستند و به طور حتم برای سال‌های آینده به سرگرم کردن مردم ادامه خواهند داد.

بازار جهانی خرید و فروش مواد آتش‌زا(فشفشه)

ارزش بازار جهانی مواد آتش‌بازی در سال 2020 حدود 10.4 میلیارد دلار آمریکا برآورد شده است. انتظار می‌رود این بازار تا سال 2028 با CAGR 6.5 درصد به 16.6 میلیارد دلار آمریکا برسد.

منطقه آسیا و اقیانوسیه بزرگترین بازار مواد آتش‌بازی در جهان است. انتظار می‌رود این منطقه در طول دوره پیش‌بینی به دلیل افزایش تقاضا برای مواد آتش‌بازی در کشورهایی مانند چین، هند و ژاپن شاهد رشد قابل توجهی باشد.

آمریکای شمالی دومین بازار بزرگ مواد آتش‌بازی در جهان است. انتظار می‌رود این منطقه در طول دوره پیش‌بینی به دلیل افزایش محبوبیت نمایش‌های آتش‌بازی و افزایش سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری شاهد رشد پیوسته‌ای باشد.

اروپا سومین بازار بزرگ مواد آتش‌بازی در جهان است. انتظار می‌رود این منطقه در طول دوره پیش‌بینی به دلیل افزایش تقاضا برای مواد آتش‌بازی در جشن‌ها و رویدادهای مختلف شاهد رشد ثابتی باشد.